Bizimle iletişime geçin... (0266 721 20 30)
Patogenetik Çözümler Üretir..
product-image

Dr. Ramazan KONUŞ, Doç:Dr. Hüseyin ESECELİ (MARMARA VETERİNER AKADEMİSİ )

Bu günlerde sıcak hepimizi etkilemekte ve vücut kimyamız değişmektedir. Bunaltıcı sıcaklar nemin de yüksek olması ile daha da çekilmez ve stres yaratır hale gelmektedir. Bu stres sonucunda süt ineklerimizde en önemli problem, vücut ısısı ile bu ısının yayılması arasındaki dengenin korunabilmesidir. Bilindiği gibi bazal ısı üretimi olarak adlandırılan vücudun temel ısı üretimi, hava sıcaklığına bağlıdır. Sığırların normal vücut ısısını sürdürebildiği ısı aralığı 4.5-26.5 °C olarak belirlenmiştir. Bu aralıkta bazal ısı üretimi saatte ortalama 825 kcal. dır. Hava sıcaklığı 26.5 °C’in üzerine çıktığında vücuttaki ısı üretimi 1/3 oranında azalır. Bunun ana nedeni hayvanın daha az hareket etmesi ve daha az yem tüketmesidir (Anonim, 1987; Chase ve Sniffen, 1988; Özkütük, 1990; West, 1995; Özhan ve ark, 2001).

Sıcak stresi hipotalamusun ön bölgesindeki soğutma merkezini etkileyerek medial tokluk merkezini uyarır ve lateral iştah merkezini engeller. Bu da yem tüketimini dolayısıyla da süt verimini düşürür. Genel olarak hayvanların sıcak stresine karşı homeostatik tepkileri, solunum sayısının artması, kalp atış hızının düşmesi ve terlemenin artması olarak ifade edilebilir (Akçay H.)
Hayvanların Sıcak stresi altındaki ilk belirgin tepkileri, yem tüketimindeki ve bunun sonucunda, süt verimindeki düşmedir. Günde 30 kg’dan fazla süt veren ineklerde 25°C’nin üzerinde iştah azalırken, 30°C’nin üzerinde yem tüketiminde belirgin bir düşme gözlenmekte, 40°C’nin üzerinde ise tamamen durmaktadır. Çevre sıcaklığının 18 C° den 30 C°’ ye yükselmesinin konsantre yem tüketimini % 5, kuru ot tüketimini ise % 22 azalttığı belirlenmiştir. Bu durum rasyonun vücut ısı artışı oluşturma potansiyeli ile ilgilidir ve bu olumsuzluğu azaltmak için rasyonda yapılan değişiklikler ise asidozis oluşumuna neden olabilmektedir.

Sıcaklığın yem tüketimini azaltmasında 3 etmenin rolü vardır:
Sıcaklığı ayarlayan merkezlerin doğrudan regülasyonu, Yüksek solunum oranının yem yemeyi engellemesi, Davranışta meydana gelen değişmelerle ısı üretiminin düşmesi ya da gölge arama şeklinde hayvanların yem kaynaklarından uzaklaşması Çevre sıcaklığının yüksek olması, vücut sıcaklığı ile çevre sıcaklığı arasındaki farklılığı azaltarak süt sığırlarının vücudunda oluşan fazla sıcaklığın uzaklaştırılmasını zorlaştırır. Ortamdaki nem’in etkisi ise; vücuttan terleme ve sıcaklık yayılması yoluyla gerçekleştirilen sıcaklık uzaklaştırmasını engelleyerek, vücut sıcaklığının düzenlenmesini zorlaştırmaktadır. Çevre sıcaklığının yükselmesi ile ortaya çıkan olumsuz etkilerin çoğu yem tüketiminde oluşan azalmadan kaynaklanır. Oluşan sıcak stresinin kuru madde tüketimi üzerine olan olumsuz etkileri ne kadar azaltılırsa verim kayıpları o derece azaltılabilir.

Instagram